Cerkiew

[Tomek]

Być może nie każdy wie, że w Kielcach w centrum miasta stała wzniesiona w koncu XIX wieku cerkiew.



Cerkiew znajdowała się w miejscu obecnego skweru pomiedzy ulicą Wesołą, a Jana Pawła II i była bardzo dobrze widoczna z ulicy Mickiewicza czy też z Placu wolności. Na ostatnim zdjęciu (z prawej) widać także inna kielecka cerkiew, Cerkiew Wojskową której budynek funkcjonuje w dalszym ciągu jako Kościół Garnizonowy przy ul. Chęcińskiej.

[tom]

Dziś byłaby jedną z większych atrakcji Kielc, bo w niewielu miastach polskich zachowały się cerkwie. Czy ona została zburzona zaraz po odzyskaniu niepodległości w 1918 przez Polaków czy w inny sposób?

[corse]

Po roku 1918 - cerkiew rozebrano
ale kilka jej '' resztek '' przeniesiono
do '' obecnej '' ( np : dzwon ... kamienna balustrada w prezbiterium ) .
W wieku XIX ... plus lata wieku XX ( do wybuchu pierwszej wojenki )
wybudowano w Polsce - ok . 350 cerkwi
a po '' nastaniu pokoju '' wiele z nich zburzono ( rozebrano )
lub przebudowano .

[iza]

wiec powinna zostac odbudowana

[RZ]

Kontekst był taki:
Cerkiew Wniebowstapienia była z założenia pomnikiem carskiej zaborczej dominacji. Gdy ją budowano w 1867 r. (zachowały sie fotografie z budowy - można zobaczyć rusztowania cerkwi na 140-letniej fotografii w książce "Wzgórze Zamkowe w Kielcach" Jana Leszka Adamczyka) postanowiono, ze to ona, zamiast pałacu i katedry, ma górowac nad miastem. Wtedy też zniszczono hełmy wiez pałacu biskupiego zastąpując je płaskimi daszkami, wyłamano też z pałacu zabytkowe portale, by przenieść je do cerkwi. Co najgorsze, zeby otworzyć widok na cerkiew, zburzono dopiero co wyremontowaną staraniem Tomasza Zielińskiego XVI-wieczną Bramę Krakowską (jej fotografia tez jest we wspomnianej książce), XVIII-wieczne ganki prowadzące od Bramy do seminarium oraz kilka dawnych kanonii (w tym kanonię, w której wg ustnej tracycji pomieszkiwał w XVI w. słynny Marcin Kromer /bedący m.in. kieleckim kanonikiem/). Trudno się dziwić, że kielczanie nie darzyli cerkwi sympatią... Gdy po 1918 r. została w Kielcach tylko garstka prawosławnych, nie byli oni w stanie utrzymac cerkwi, a ona coraz bardziej niszczała. Wreszcie na poczatku lat 30-tych wyburzono ją pod pretekstem postawienia w tym miejscu muzeum krajoznawczego. Zabytkowe portale wróciły do pałacu, niektóre elementy - tak jak pisze Corse - zostały przeniesione do kościoła garnizonowego (czyli dawnej cerkwi garnizonowej). Chyba większość cerkwi z tamtego okresu została w okresie międzywojennym w naszym regionie (a zapewne i na całym obszarze dawnego zaboru rosyjskiego) wyburzona.
Interesujące, że po 1945 r. pomnik sowieckiej dominacji (czyli pomnik wdzięczności Armii Czerwonej) wzniesiono dokładnie w miejscu cerkwi podtrzymając w ten sposób "tradycję". Osobiście bardzo sie cieszę, ze własnie w tym miejscu stanął pomnik AK (nawiasem mówiąc - bardzo udany).
A jeśli miałbym być za odbudowa czegoś, to raczej Bramy Krakowskiej...

[corse]

Owe zniszczone cerkwie
w Kielcach .. Staszowie .. Radomiu .. itd .
zobaczymy np : w wydanym niedawno
zbiorze reprodukcji archiwalnych kartek
pocztowych '' Niezapomniane Dziedzictwo '' cz . 1 i cz . 2 .
A obecnie ....
np : w Szczecinie .. powstaje przyjemna dla oka
cerkiew w stylu bizantyjskim .
Nie jestem pewien .. ale jest to chyba
pierwsza taka budowla w historii tego miasta ( ) .

[Grzegorz]

Na pewno ta cerkiew nie była zbyt lubianym budynkiem wśród kielczan, ale uważam, że była piękna i jeśli kiedyś znalazł by się sponsor do odbudowania jej i przerobienia np. na jakieś muzeum to miasto powinno przenieść gdzieś obecny pomnik AK i się na to zgodzić Co do Bramy Krakowskiej to też powinna zostać odtworzona...

[gaki majster]

arcybiskup Szymon
– prawosławny władyka diecezji łódzko-poznańskiej, do której należy parafia w Kielcach

Hierarcha prosił o modlitwę za parafię prawosławną w Kielcach,
którą czeka niebawem poważny remont świątyni lub budowa nowej cerkwi.
podczas wizyty w cerkwi św. Mikołaja; 30 września br.; na ulicy Bodzentyńskiej 46;

Trzech biskupów w cerkwi
http://www.ekumenizm.pl/content/article ... 640779.htm

Słowo o kieleckich prawosławnych
http://www.ekumenizm.pl/content/article ... 218880.htm


cerkiew św. Mikołaja w Kielcach


wnętrze cerkwi

Gdyby tak prawosławni w Kielcach, chcieli odbudować XIX - wieczną cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego (oczywiście w innym miejscu, być może na Bodzentyńskiej). Rozmarzyłem się. Na pewno nie będzie im łatwo nawet wyremontować swojej świątyni, a co dopiero odbudować historyczną, bo wspólnota prawosławnych w Kielcach liczy obecnie około 30 osób, a dawny sobór mieścił 500. To może odbudowa w mniejszej skali np. 1:2.

Nie dziwię się kielczanom z okresu międzywojennego, że rozebrali tę świątynię. Dla nich była tylko symbolem zniewolenia. Ale zabrakło trochę rozsądku i zadziałały emocje, bo cerkiew powinna zostać. Współcześnie podobny problem był z Pałacem Kultury, ale naszemu pokoleniu rozsądku nie zabrakło.

Powinniśmy też odbudować Bramę Krakowską.

[voodoo]

Powinniśmy też odbudować Bramę Krakowską.

O TAK!!! To jest swietny pomysł miałem zamiar wlasnie o tym napisać. Bardzo klimatycznie wygląda takie jakby wejście do centrum miasta, ciekawe czemu ją zburzyli

[gaki majster]

Powód pośredni:

...zniszczono hełmy wież pałacu biskupiego zastąpując je płaskimi daszkami, wyłamano też z pałacu zabytkowe portale, by przenieść je do cerkwi. Co najgorsze, żeby otworzyć widok na cerkiew, zburzono dopiero co wyremontowaną staraniem Tomasza Zielińskiego XVI-wieczną Bramę Krakowską, XVIII-wieczne ganki prowadzące od Bramy do seminarium oraz kilka dawnych kanonii (w tym kanonię, w której wg ustnej tracycji pomieszkiwał w XVI w. słynny Marcin Kromer /bedący m.in. kieleckim kanonikiem/).

Powód bezpośredni:

Cerkiew, zamiast katedry i pałacu, miała górować nad miastem.

Winowajca: Carska Rosja

[Nowak]

Powinniśmy też odbudować Bramę Krakowską.

O TAK!!! To jest swietny pomysł miałem zamiar wlasnie o tym napisać. Bardzo klimatycznie wygląda takie jakby wejście do centrum miasta, ciekawe czemu ją zburzyli

ZBurzyli ja po powstaniu styczniowym, poodbno za kare

[gaki majster]

Zburzyli ją po Powstaniu Styczniowym, podobno za karę

Została zburzona w 1867r., czyli 3 lata po Powstaniu Styczniowym, aby uzyskać plac pod budowę cerkwi, o której budowie decyzja została podjęta już w 1865 r. I rzeczywiście budowa cerkwi była częścią szeroko zakrojonego planu represji po Powstaniu Styczniowym, ale też naturalną konsekwencją wzrostu w mieście liczby ludności prawosławnej, bo od roku 1867 Kielce stały się na nowo, siedzibą rządu gubernialnego. Wydzielone z Guberni Radomskiej. Zabrali nam gubernię, wtedy gdy rozpoczynał u nas powstanie ks. Piotr Ściegienny (rok 1844). W roku 1869 Kielce decyzją władz utrzymały status miasta, choć większość miejscowości ten status utraciło.

Niektóre decyzje były dla miasta pozytywne np. ta o gubernii (1867), ta o statusie miasta (1869). Choć z drugiej strony carscy urzędnicy chcieli pokazać przez decyzje o cerkwi kto tu rządzi i straciliśmy Bramę, bo władza stała nam się zbyt "bliska". I zaczęli nas rusyfikować, stąd "Syzyfowe Prace". Cerkiew zbudowali w 1870 r.

Chcecie sobie coś poczytać o historii Kielc, dobra strona:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Historia_Kielc

[rzeczownik]

http://allegro.pl/item1179269127_kielce ... gazyn.html

Oto jak wyglądało wnętrze cerkwi Wniebowstąpienia Pańskiego.

[agar28]

Info o cerkwi w telegraficznym skrócie:-)
Wybudowana (tzn.oddana do "użytku") w 1868 roku.
Po I-szej wojnie św. stała się katolickim kościołem garnizonowym.
Jej stan techniczny był tak kiepski, że w roku 1923 rozpoczęto działania zmierzające do jej rozbiórki.Sprzeciw wyrażały m.in. władze wojewódzkie oraz wojskowe.
Definitywnie została rozebrana w 1933 roku.
Ciekawostka:pojawiła się propozycja,aby na jej miejscu postawić muzeum ze zbiorami z Gór Świętokrzyskich(był juz nawet projekt,a propozycję złożyło Polskie Towarzystwo Krajoznawcze) lub płytę Nieznanego Żołnierza.

[rowerzysta]

Jest jeszcze dużo nowsza ale jeszcze istniejąca i czynna Cerkiew św. Mikołaja:


Jest to cerkiew parafialna dekanatu Kraków.Zlokalizowana w jednokondygnacyjnym budynku z XIX wieku (na planie kwadratu) przy ulicy Bodzentyńskiej 46. Wewnątrz znajduje się współczesny ikonostas oraz kopia XV-wiecznej ikony św. Mikołaja. Budynek zwieńczony sygnaturką w stylu neobizantyjskim.
Byłem tam nawet kiedyś na ichniej mszy ,bo to jest czynne w niedziele.


I jeszcze z istniejących cerkwii(tzn budunek istnieje jeszcze i dobrze się ma :

Cytując wikipedię:
"Kościół Garnizonowy pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny Królowej Polski – dawna cerkiew prawosławna pod wezwaniem św. Mikołaja znajdująca się blisko centrum Kielc między ulicami Karczówkowską i Chęcińską. Została wzniesiona w latach 1902-1904 z inicjatywy ówczesnych władz guberni kieleckiej jako reakcja na rozpoczęcie przez kielczan w 1901 roku budowy kościoła pod wezwaniem Świętego Krzyża. Cerkiew, będąca już drugim takim obiektem na terenie miasta, przeznaczona była dla żołnierzy z szóstego pułku strzelców, który stacjonował w pobliskich koszarach pochodzących z 70. lat XIX wieku.

Budynek cerkwi wybudowano według projektu Stanisława Szpakowskiego w stylu bizantyjskim. Cerkiew postawiono na planie równoramiennego krzyża greckiego mającego jednoprzęsłowe ramiona. Od strony zachodniej do głównego budynku przylega dzwonnica, w której znajduje się przedsionek prowadzący do wnętrza kościoła. Na środku głównej bryły znajduje się okazała kopuła, natomiast każde z ramion przykryte jest półkopułą, przylegającą do centralnej części budowli. Długość cerkwi wynosiła 15, szerokość 10, a wysokość 11 sążni (16 licząc do krzyża na kopule głównej). Budynek mógł pomieścić 900 osób i posiadał ogrzewanie parowe."