Zalew Kielecki - Szydłówek - Piaski

sailor_ck · Post autor: **sailor_ck** » 18 stycznia 2010, o 13:21

Dziękuję za odpowiedź. Skąd wiesz, że ten staw tak właśnie się nazywał?
Moja wątpliwość wynika stąd, że w okolicach Pocieszki też był staw, na którym szczupaki kaczki pożerały.

rzeczownik · Post autor: **rzeczownik** » 18 stycznia 2010, o 18:01

Zobacz do numeru 56 tygodnika "Kielce Plus". Artykuł pt. "Kielce... fabryczne".

sailor_ck · Post autor: **sailor_ck** » 18 stycznia 2010, o 18:54

Zgadza się! Też miałem przeczucie, że Koński Staw, to staw koło obecnego Urzędu Wojewódzkiego. Zdaje się, że wyczytałem to u Pazdura, ale w żaden sposób nie mogłem znaleźć potwierdzenia.

Szydłówek jest co najmniej tak stary, jak Kielce. W każdym razie był uposażeniem dóbr biskupich. Obie nazwy: szydło i kieł kojarzą się z ostrymi rzeczami

Dlaczego kolegiata i zamek stanęły na Wzgórzu Zamkowym, a nie na większym i solidniejszym Szydłówkowskim?
Spacerowałem ostatnio po ulicy Szydłówek Górny. Kiedyś - jeszcze w latach siedemdziesiątych - było tam zatrzęsienie małych, drewnianych, parterowych chałupinek ze stodołami i stajniami. Teraz zostały tylko dwie chałupki. Charakterystyczna zabudowa jest jeszcze tylko koło kościoła Św. Józefa.
Ale ja nie o tym. Okazuje się, że Folwark Szydłówek miał pokaźne rozmiary. Ciągnął się od Starowarszawskiego Przedmieścia aż do obecnej Turystycznej (Szydłówek Górny). To są obecne dzielnice: Nowy Świat, Sady, Szydłówek i może nawet trochę Uroczyska z Bociankiem.

Kolejne pytanie: gdzie dokładnie był dwór na Szydłówku?

sailor_ck · Post autor: **sailor_ck** » 18 stycznia 2010, o 19:11

Przy okazji - Jerzy Jerzmanowski "W starych Kielcach" opisuje zwyczaje najbogatszego kielczanina Henryka Nowaka:
"Kiedy w majątku Piaski jego żona z małymi synami spędzała lato, musiała płacić pełne ceny za mleko, owoce i warzywa, dostarczane z obory, czy ogrodu. (...) Właściciel wraz z rodziną utrzymywali się z pensji sobie wyznaczonej. "
Jest to przykład na wyjątkowe skąpstwo Nowaka ...i ślad, że w początkach XX wieku był on chyba właścicielem Piasków, a więc i obecnej zabudowy nad Zalewem.

Tomasso · Post autor: **Tomasso** » 18 stycznia 2010, o 20:21

Ciekawe skąd pochodzi nazwa Szydłówek? Już w roku 1480 nazwa ta istniała w zapiskach jako Szydlowek lub też Szydlowyecz. Najprawdopodobniej wg topografów pochodzi od nazwy średniowiecznego miasta Szydłów, ale skąd się wzięła w odległych Kielcach ?
Jako ciekawostkę podam skąd pochodzi nazwa osiedla Bocianek. Jak podaje nasz współczesny kronikarz i geolog, Jerzy Fijałkowski Bocianek swą nazwę zawdzięcza przezwisku właściciela tych ziem, który z racji swego małego wzrostu i częstego wałęsania się po swych łąkach, nazywany był "bociankiem".

sailor_ck · Post autor: **sailor_ck** » 18 stycznia 2010, o 22:07

"Nie wiadomo przede wszystkim, czy Kielce istniały już w X stuleciu. Jak dotąd, stwierdzono jedynie fakt istnienia osady na Szydłówku co najmniej od VIII w. Co do Kielc można jedynie drogą pośrednią przypuszczać ich istnienie, biorąc pod uwagę, że w XI w. istniała już niewątpliwie wieś Zagórze, która mogła być tak nazwana tylko przez ludzi wczesniej osiadłych w Kielcach. Tylko bowiem w stosunku do Kielc była ona położona za górą. Obok tych 3 miejscowości można wymienić także wieś Mójczę, gdzie ślady osadnictwa sięgają neolitu, i Cedzynę, gdzie na uroczysku Turki odkryto jeszcze w połowie XIX w. bogate stanowisko kultury łuzyckiej. W dalszym sąsiedztwie funkcjonowało osiadłe życie ludzkie w Marzyszu i Leszczynach."
Jan Pazdur, str.16
Po odkopaniu dwa lata temu klepiska na placu Św. Wojciecha cofnięto metrykę Kielc do IX wieku ...ale to wciąż za mało na Szydłówek

Erekcja kościoła Św. Wojciecha 1084 lub 1086 powiązana była z jego uposażeniem dziesięcinami ze wsi Zagórze, Szydłówek, Mójcza, Bardo (koło Łagowa).

Boss · Post autor: **Boss** » 18 stycznia 2010, o 22:25

ta wzmianka o nazwach osiedli całkiem ciekawa:) co prawda Czarnów leży w zupełnie innym rejonie Kielc ale może kogoś to zainteresuje:
Nazwa Czarnów występuje w dokumentach po raz pierwszy w XIV wieku. Z treści pierwszego zachowanego dokumentu wynika, że miejscowość (zapisana pod nazwą Tharnow czyli Tarnów) istniała przed rokiem 1355 (czyli wcześniej niż Kielce uzyskały prawa miejskie)
a z kolei nazwa Herby jest wzmiankowana w dokumentach od 1910 r., pochodzi bezpośrednio od nazwy osady robotniczej Herby pod Częstochową. Takie niecodzienne przeniesienie nazewnictwa nastąpiło podczas budowy linii kolejowej łączącej wspomniane miejscowości z Kielcami
sory za mały off top;]

sailor_ck · Post autor: **sailor_ck** » 18 stycznia 2010, o 22:41

"...Gołębiowski, właściciel Folwarku Piaski. Już w 1864 stwierdzał on, że mimo oddalenia od miasta posiadłość jego - podobnie jak i osada wiejska Głęboczka, a także Krzetle i Sieje, >>których nazwy od dawnych właścicieli pochodzące<< oznaczają grunty przynależne do przedmieścia Piaski - powinna należeć do Kielc"
Jan Pazdur

sailor_ck · Post autor: **sailor_ck** » 9 lutego 2010, o 17:35

http://pl.wikipedia.org/wiki/Szyd%C5%82 ... 8Kielce%29

rzeczownik · Post autor: **rzeczownik** » 9 lutego 2010, o 20:54

A tutaj trochę o sporach prawnych wokół własności majątku Szydłówek - Gazeta Kielecka z 1919 nr 274 (ostatnia kolumna).

sailor_ck · Post autor: **sailor_ck** » 13 kwietnia 2010, o 20:22

Uzupełniłem nieco na Wikipedii fakty historyczne dotyczące:
Piasków http://pl.wikipedia.org/wiki/Piaski_%28Kielce%29
Szydłówka http://pl.wikipedia.org/w/index.php?tit ... 9&stable=1
Głęboczki http://pl.wikipedia.org/wiki/G%C5%82%C4 ... 8Kielce%29
Dąbrówki (nazywanej uparcie Silnicą) - http://pl.wikipedia.org/wiki/Silnica_%28rzeka%29

i stworzyłem artykuł o Marianie Grzegorzewskim http://pl.wikipedia.org/wiki/Marian_Grzegorzewski

Może ktoś sobie coś skojarzy i będzie mógł dorzucić. Chciałbym zwłaszcza pociągnąć temat wydobycia rud żelaza na Szydłówku ...i założyć TPS

Towarzystwo Przyjaciół Szydłówka (jako stowarzyszenie zwykłe - hobbystyczne).

rzeczownik · Post autor: **rzeczownik** » 20 kwietnia 2010, o 20:40

Uważam, że bezpodstawnie utożsamiłeś północną granicę Szydłówka z granicą Sadów. Owszem, na wskazanym przez Ciebie obszarze rozciągały się grunty dworskie. Niemniej jednak dawny Szydłówek, to nie tylko sam folwark, ale także i osady włościańskie rozciągające się od ul. Turystycznej, zresztą też byłe grunty folwarczne, tyle że wcześniej nadane chłopom. Uwzględniając tę okoliczność można pokusić się o tezę, że prawdziwy przedwojenny Szydłówek obejmował obecne os. Uroczysko, a nawet obszar os. Związkowiec, gdzie znajdowały się pastwiska szydłówkowskich włościan. Nb. obie te nazwy pochodzą z okresu mocno powojennego. Zobacz zresztą do planu miasta z 1968 r.

sailor_ck · Post autor: **sailor_ck** » 20 kwietnia 2010, o 21:12

Masz rację. Północna granica Szydłówka opiera się na Dąbrówce (ja to wyraźnie napisałem). Dalej na północ są Sieje. Związkowiec jest na Siejach.

Natomiast Jan Pazdur pisze, że grunty Folwarku Szydłówek wykupione przez Grzegorzewskiego sięgały od Końskiego Stawu do obecnej Jesionowej. Podkreślam jeszcze raz grunty wykupione przez Grzegorzewskiego.
Może w wolnej chwili przeredaguję notatkę na Wikipedii, żeby jeszcze bardziej jasno wynikało co mam na myśli.

Cały Szydłówek był natomiast bardzo rozległym majątkiem. Nieporównanie większym i starszym niż Kielce.

Prawie wszystkie twierdzenia z notatki o Szydłówku to cytaty.

cm · Post autor: cm » 20 kwietnia 2010, o 22:14

sailor_ck pisze: Szydłówka http://pl.wikipedia.org/w/index.php?tit ... 9&stable=1

Mam wrażenie, że w tym artykule pojawiła się drobna nieścisłość:

wikipedia pisze:W drugiej połowie lat siedemdziesiątych między ulicą Jesionową, a ulicą Wojewódzką stanęło osiedle bloków z wielkiej płyty, któremu nadano nazwę Sady.

Sady budowano od początku lat 70. (blok, w którym mieszkałem oddano do użytku w pierwszym kwartale 1973 r.), być może ostatnie bloki powstały w połowie lat 70. Uroczysko natomiast, o ile pamiętam, budowano właśnie pod koniec lat 70., już po zbudowaniu Bocianka (który powstał po Sadach).

Zastanawia mnie jeszcze jedna kwestia - czy Zalew znajduje się na Szydłówku, czy na Piaskach?

sailor_ck · Post autor: **sailor_ck** » 21 kwietnia 2010, o 10:06

Przyjmuję poprawkę dotyczącą dat.

Szydłówek przylega do rzeki Dąbrówki od wschodu, a Piaski od zachodu. Zalew się nazywa "Zalew na Piaskach" ale równie dobrze mógłby się nazywać inaczej. Dobrze, że nie jest Zalewem Stalina, bo jak raz jego budowa przypada na czasy, kiedy takie nazwy były na porządku dziennym.

Nawiasem mówiąc w XIX wieku na Dąbrówce było kilka stawów: na Głęboczce, na Pocieszce i na Szydłówku. Niestety nie potrafię ich dokładnie umiejscowić.